Leiv Eiriksson på langtur

Leiv Eiriksson var visst «kolonialist», så då må det berømte målarstykket av Chr. Krohg gøymast i kjellaren.

Gamle og unge nordmenn kunne ta skade av å få veta om Leiv Eirikssons langferd og historiske bragd. Kunstverket struttar av vågemot og energi, og er så nasjonalt og gamaldags at det bør stuast vekk.

Denne antinasjonalismen er ein trend. Me skal vera globale. Ord og nemningar i Pippi og kjende barnesongar må lukast vekk, til dømes «negerkung» og «hottentott», for Astrid Lindgren og Thorbjørn Egner var jo rasehatarar. Roald Dahl skal moderniserast; blant anna må han finne seg i at ord som «tjukk» og «stygg» er diskriminerande i dagens samfunn.

Ål stasjon

Til og med ein godsleg songtekst om «ein neger på Ål stasjon» har laga bølgjer. Låten hadde vore populær heilt sidan plata «Drag» kom ut i 1996, men ei etnisk lobbygruppe med leiarfiguren «Buba» i spissen – med assistanse frå ei knelande presse og tafatte journalistar – heiv seg på den internasjonale bølgja som var i gang. Mange var vonbrotne då Hellbillies bøygde av og sette strek over ein song som ikkje var diskriminerande på noko vis, men meir eit humørfylt tidsbilete til ein fin melodi.

Opplæringa i korleis ein skal føle seg «krenkt» er for lengst i gang. Krenkinga har lagt på seg – for alt mogleg, i høgd og breidd – til me no opplever det reine hysteriet i heile vår vestlege kulturkrins.

Ein skurk

Dei fleste etnisitetar, minoritetar og grupper er systemisk underprivilegerte og burde føle seg utnytta av den kvite mannen. Det får ikkje hjelpe kva han har skapt innan arkitektur, ingeniørkunst, teknologi, oppfinningar, medisin, forsking, – alt dette som år om anna fører nye hundretals millionar fram til eit leveleg liv. Det hjelper ikkje: Den kvite, vestlege mannen er ein skurk! Han er ein fordomsfylt undertrykkar, ein strukturell rasist! Ja, Leiv Eiriksson, plageånda, prøvde sikkert å finne Amerika så han kunne få tatt knekken på indianarane…

Den oppskrytte kulturarven her i Norden er dessutan falsk. Difor må gamaldagse verdiar øydeleggjast, hevdvunne prinsipp undergravast og rådande religion erstattast. Ein mann er ikkje ein mann, og ei kvinne er ikkje ei kvinne.

Ikkje noko er heilagt. Ikkje noko er sant.

Stotrande

Direktør Stina Høgkvist i Nasjonalgalleriet sa stotrande etterpå at ordet «kolonialisme» var ein glipp, at ho ikkje hadde meint det. – Jaså? Det var akkurat det ho hadde meint! Viktige kunstmiljø i Nord-Amerika og Europa er i dag gjennomsyra av venstreradikal wokeisme, og direktøren og dei moteriktige kuratorane i Oslo er ikkje noko unntak.

Ei uventa og positiv side ved dette rabalderet er at også mange kommentatorar på den politiske venstresida såg galskapen og er med blant dei klaraste kritikarane. Uansett verdisyn: Målarstykket er eit nasjonalt ikon.

Lærdomen er at eit kunstverk må forståast ut frå si tid. Dette vart måla i 1893. Litteratur, musikk, biletkunst, arkitektur må ikkje forandrast for å tekkjast nyfrelste politiske og moralske pressgrupper i dag. Det er ein farleg veg.

Skrivi om

Særleg ille er det når den nasjonale historia blir skrivi om for å høve i hop med ideane til totalitære makthavarar. Det har dei til fulle vist, anten dei heiter Stalin, Mussolini, Hitler eller Mao.

Kva så med alt dette tullet me opplever no om dagen? Det kjennest trugande. Men: Om hundre år vil etterkomarane våre riste på hovudet, kanskje skratte av dei utbreidde haldningane, og den verdioppløysinga som hadde fått prega så mykje av den allmenne samfunnsdebatten i 2020-åra.

I mellomtida må me bu oss på nye slag. Eg ser på Facebook at også «Brudeferden i Hardanger» må ned i kjellaren. Kunstverket er ikkje politisk korrekt, og kan difor skapa farlege haldningar: Deltakarane om bord har ikkje redningsvest!

Hallgrim Berg